İsmail Hakkı Hayyam

  Abdullah Salâhı Uşşâkî’nin Vücûd Risâleleri MİFTÂHU’L-VÜCÛDİ'L-EŞHER FÎ TEVCÎH-İ KELÂMİ’Ş- ŞEYHİ’L-EKBER (k.s.) /lb/ Arzında ve semâvâtındaki hiç bir şeyin kendisinden eksilmediği Allah’ın adıyla. Zâtı için zâtıyla tecellî eden, sıfatlarının denizinin dalgaları dalgalanan ve bu dalgalardan mevcûdâtının aynları taayyün eden ve bu aynları kemâlâtının mazhârlarına dönüştüren Allah’ı teşbih ederim. Salavât'm efdali mir'ât-ı zât-ı İlâhî ve mahlûkâtı arasında vâsıta-ı feyz olan Hz. Peygamberin (salla'llâhü aleyhi ve sellem), delâil-i âyât ile hidâyete eren âli ve ashâbının üzerine olsun. Muhibler arasında, aklın idrâk kâbiliyetini hayrete düşüren Şeyh Muhyiddin’in (k.s.) açıklanamayan birtakım sözleri bulunmaktadır. /2a/ Özellikle Onun (“Ayn”ı olduğu şeylere vücûd vereni teşbih ederim.) sözü çoğu ârifleri hayrette bırakmıştır. Görünüşte bu ifade, Hicâz, Rûm ve Şirâz bilginlerinin çoğuna göre şatahât türünden bir ifadededir. Bâtın açısından ise, varlıklara izâfe edil