İsmail Hakkı Hayyam

  هو رساله اصطلاحات فخرالدّين ابراهيم عراقی بِس ْ مِ‌اللّٰهِ الرَّح ْ مٰنِ الرَّحیم و به نستعین شکر و سپاس موجودی را که اعیان اشیاء را به ظهور نور خویش بنواخت، که « اللّٰه نور السموات والارض» و علم عشق در کشور عاشقی برافروخت و به معشوقی درتاخت، که « یحبهم و یحبونه » و نقش و اثر غیر از بسیط مملکت هستی بپرداخت که « لااله مع‌اللّٰه ». و صلوات غیرمتناهی بر حضرت افضل‌الرسل و اکمل‌الکمل، محمدالمصطفی - صلی‌اللّٰه علیه وسلم- و اصحاب و خلفاء او باد. اما بعد: این کلماتی چند است، از مصطلحات و نبذه‌ای از مشهورات که در میان طایفۀ متصوفه- ایدهم اللّٰه بتوفیقه- در نثر و نظم وارد و واقع است و در این رساله آن بر سه مطلب بنا افتاد:   مطلب اول در کلماتی که اکثرش مخصوص به محبوب است و بعضی از آن متعلق به محبّ: میل : رجوع را گویند به اصل خود، بی‌شعور و آگاهی از اصل و مقصد، همچون رجوع طبیعی، چون جمادات به طبایع اربعه، که بی‌اختیار مایل اصلند، و همچون رجوع عناصر به اصل خود، بی‌اختیاری. آرزو : میل است به اصل خود، با اندک آگاهی و علم به بعضی از اصل و مقصد. مهر : میل به اصل خود است با