Bu
tez, sarf ilmi tarafından murab isimleri, munserif fiiller altında incelenen
mebni isimleri huruf-i maaniye maruz kalmadan, Kur’an’ın hemen hemen tüm
kelimelerini içermektedir. Bu kelimeleri sözlük sırasına göre düzenledim ve her
kökün altında, bu kökten
gelen tüm türevleri
Kuran'da topladım. Bunu Hafs-ı Asım'dan
okunuşa ve geri kalan okunuşlara maruz kalmadan yaptım. Sonra kelimenin
dilbilimsel anlamını ve her bir türevini Kur'an'da belirtildiği gibi sözlük
anlamlarının değil; tefsir kitaplarına göre sarf anlamı gösterdim. Çünkü bu
çalışmadaki amacım; Kur’an'da yer alan kelimelerin sadece Kur’an bağlamındaki
anlamlarını toplamak bu bağlam dışındaki muhtemel bütün manalar değildir. Bu
nedenle, bu çalışma aşağıdaki faydaları göstermektedir:
1.
Sarf, vezin bilgisi Kur’ani kelimelerinin
anlamını anlamak için çok gereklidir. Bunun yanında Kur’an’ın yorumunda da
gereklidir.
2. Sarf vezinlerinde her veznin birçok anlamı
vardır ve tefsir âlimleri Kur’an’ın her bir kelimesinin maksut anlamını belirleme konusunda çok
çalışmıştır. Bazı vezinlerin anlamlarında ittifak ettiler ve diğer bazı
vezinlerde ihtilaf etmiştir. Bu âlimlerin içtihadıdır ki; olası doğru ve
yanlışı vardır.
3.
Bir veznin olası anlamlarını ayırt etme ihtiyacı
vardır. Çünkü bunlar arasındaki karışıklık, Kur’an ayetlerinin yanlış
yorumlanmasına yol açar.
4. Sadece
sarf vezninin yaygın anlamları, Kuran'ı yorumlamak için yeterli değildir.
Müfessir tüm olası anlamlara aşina olmalıdır.
5. Bir müfessirin sanatında oluşturduğu seçkin
bir kompozisyonu , dil ve sarf ilminin yerleşik kurallarına dayanmalı,
dilbilgisine uzanmalı ve retorikle sona ermelidir ancak; sarf ve dilin sağlam
temellerine dayanmazsa ağacı zayıf ve yapısı titrek kalacaktır.
Son duamız, âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun, bütün peygamberlere selâm olsun, Hz. Peygamber Muhammed (salla'llâhu aleyhi ve sellem)’e, ailesine ve ashabına selam ve salavat olsun.
Anahtar kelimeleri: Sarf Kelime Anlam Fiil