Yazar
:Tamara Patterson - Psikolog.
Çocukların
duyguları genellikle kafamızı karıştırır ve nasıl doğru tepki vereceğimizi
bilemeyiz. Psikolog Tamara Patterson, bir çocuğa deneyimlerini yönetmeyi
öğretecek üç alıştırma sunuyor.
Alıştırmalar
Çocuklar
duygularını açıkça ifade ederler. O kadar bulaşıcı bir şekilde gülüyorlar ki
etraflarındakiler gülümsemeden edemiyorlar. İlk kez başarılı olduklarında çok
sevinirler. Öfkeyle bir şeyler fırlatırlar, istediklerini alamazlarsa harekete
geçerler, canı yandığında ağlarlar. Tüm yetişkinler bu duygu yelpazesine nasıl
tepki vereceğini bilemez.
Ebeveynlerimizin
farkında olmadan bize verdiği zararı anlıyoruz - bizim için en iyisini
istediler, ancak kendi duygularımızı nasıl yöneteceklerini öğrenmedikleri için
duygularımızı ihmal ettiler. O zaman biz kendimiz ebeveyn oluruz ve yapmamız
gerekenin ne kadar zor bir görev olduğunu anlarız. Zarar vermemek için
çocukların duygularına nasıl cevap verilir?
Ağladıkları sorunlar bize gülünç geliyor.
Çocuklar üzgün olduklarında onlara sarılmak, sinirlendiklerinde onlara bağırmak
istiyorum. Bazen çocuklarınızın bu kadar duygusal olmayı bırakmasını
istersiniz. Meşgulüz, onları teselli edecek zaman yok. Duygularımızı kabul
etmeyi öğrenmedik, üzüntü, öfke ve utanç yaşamaktan hoşlanmıyoruz ve
çocuklarımızı onlardan korumak istiyoruz.
Duygusal
zekası yüksek kişiler, duyguları yönetmeyi ve zamanla onlardan kurtulmayı
bilirler.
Kendinize
duyguları yasaklamamak, ancak derin duygulara izin vermek, duygularınızı
dinlemek ve onlara yeterince cevap vermek daha doğrudur. York Üniversitesi'nde
psikoloji profesörü ve Duygusal Odaklı Terapi: Müşterilere Duygularla Başa
Çıkmayı Öğretmek kitabının yazarı Leslie Greenberg, işin sırrının duygusal zeka
olduğunu söylüyor.
Duygusal
zekası yüksek kişiler, duyguları yönetmeyi ve zamanla onlardan kurtulmayı
bilirler. Ebeveynlerin öğretmesi gereken şey budur. Çocuklarda duygusal zekayı
geliştirmeye yardımcı olacak üç egzersiz.
1.
DUYGUYU ADLANDIRIN VE AÇIKLAYIN
Çocuğunuzun
durumu ve uyandırdığı duyguları tanımlamasına yardımcı olun. sempati duy.
Çocukların anlaşıldıklarını bilmeleri önemlidir. Bu duygulara sahip olmanın
normal olduğunu açıklayın.
Örneğin,
en büyük oğul, en küçüğünden bir oyuncağı aldı. Küçük olan histerik. “Ağabeyin
arabanı senden aldığı için ağlıyorsun. Bu duruma üzülürsünüz. Ben olsam ben de
üzülürdüm."
2.
KENDİ DUYGULARINIZI ANLAYIN
Çocuğunuzun
deneyimlerine nasıl yanıt vermek istersiniz?
Bu sizin ve beklentileriniz hakkında ne
söylüyor?
Duruma karşı kişisel tepkiniz, çocuğun
duygularına tepkiye dönüşmemelidir. Bundan kaçınmaya çalışın.
Örneğin,
bir çocuk öfkelidir. Ayrıca kızgınsın ve ona bağırmak istiyorsun. Ama dürtüye
teslim olma. Durun ve çocuğun neden böyle davrandığını düşünün. “Kızdın çünkü
annen buna dokunmana izin vermiyor. Annem bunu seni sevdiği ve incinmeni
istemediği için yapıyor."
Sonra
bir çocukluk öfke nöbetinin seni neden sinirlendirdiğini düşün. Çocuğunuzun
sizi ebeveyn olarak reddettiğini düşünüyor musunuz?
Çığlık ve gürültü sizi rahatsız ediyor mu?
Size başka bir durumu hatırlattı mı?
3.
ÇOCUĞUNUZA DUYGULARINI YETERİNCE İFADE ETMEYİ ÖĞRETİN
Üzülürse,
üzüntü geçene kadar ağlamasına izin verin. Belki duygular birkaç kez dalgalar
halinde yuvarlanacaktır. Eğer çocuk öfkeliyse, kelimelerle ya da zıplama,
koşma, yastık sıkma gibi fiziksel aktivitelerle öfkesini ifade etmesine
yardımcı olun. “Kızgın olduğunu anlıyorum. Bu iyi. Kardeşine vurman doğru
değil. Öfkeni başka bir şekilde nasıl ifade edebilirsin?”
Duygusal
zeka yetişkinlikte bağımlılıklara karşı koruma sağlayacak
Çocuğunuza
duygusal zekayı öğreterek, onun yaşam kalitesini artırırsınız. Duygularının
önemli olduğundan emin olacak ve bunları ifade etme yeteneği yakın dostluklar
ve ardından romantik ilişkiler kurmaya, diğer insanlarla daha etkili işbirliği
yapmaya ve görevlere odaklanmaya yardımcı olacaktır. Duygusal zeka,
yetişkinlikte onu bağımlılıklardan, yani sağlıksız başa çıkma yollarından
koruyacaktır.
Kendi
duygusal zekanızı geliştirmeyi bırakmayın - bu çocuğunuz için en iyi hediye
olacaktır. Duygularınızı ne kadar iyi anlar ve ifade ederseniz, çocuğunuza da
aynısını yapmayı öğretmede o kadar başarılı olursunuz. Güçlü duygularla nasıl
başa çıktığınızı düşünün: öfke, utanç, suçluluk, korku, üzüntü ve tepkilerinizi
nasıl değiştirebileceğinizi.
