Mevlana Aşk Şiirleri

 TRANSLATE İLE OKU

گلچین بهترین شعر های مولانا

ای عاشقــان ای عاشقـان پیمانه را گم كرده ام

دركنج ویران مــــانده ام ، خمخــــانه را گم كرده ام

هم در پی بالائیــــان ، هم من اسیــر خاكیان

هم در پی همخــــانه ام ،هم خــانه را گم كرده ام

آهـــــم چو برافلاك شد اشكــــم روان بر خاك شد

آخـــــر از اینجا نیستم ، كاشـــــانه را گم كرده ام

درقالب این خاكیان عمری است سرگردان شدم

چون جان اسیرحبس شد ، جانانه را گم كرده ام

از حبس دنیا خسته ام چون مرغكی پر بسته ام

جانم از این تن سیر شد ، سامانه را گم كرده ام

در خواب دیدم بیـــدلی صد عاقل اندر پی روان

می خواند با خود این غزل ، دیوانه را گم كرده ام

گـــر طالب راهی بیــــا ، ور در پـی آهی برو

این گفت و با خودمی سرود، پروانه راگم كرده ام

****

عکس نوشته اشعار مولانا برای پروفایل

گفتی که مستت میکنم

پر زانچه هــستت میکنم

گـــفتم چـــگونه از کجا؟

گفتی که تا گـفتی خودآ

گفتی که درمــانت دهم

بر هـــــجر پـایـانت دهم

گفتم کجا،کی خواهد این؟

گفتی صـــبوری باید این

****

ای در دل من میل و تمنا همه تو

وندر سـر من مایه سودا همه تو

هرچنـــــد به روزگار در می‌نگرم

امروز هـمه تویی و فردا همه تو

****

بشکن سبو و کوزه ای میرآب جان‌ها

تا وا شود چو کاسه در پیش تو دهان‌ها

بر گیجگاه ما زن ای گیجی خردها

تا وارهد به گیجی این عقل ز امتحان‌ها

ناقوس تن شکستی ناموس عقل بشکن

مگذار کان مزور پیدا کند نشان‌ها

ور جادویی نماید بندد زبان مردم

تو چون عصای موسی بگشا برو زبان‌ها

عاشق خموش خوشتر دریا به جوش خوشتر

چون آینه‌ست خوشتر در خامشی بیان‌ها

****

شعر های کوتاه مولانا

بشنـو این نی چون شکــایت می‌کـــنـد

از جـداییــهـــا حکـــــایت مـــی‌کــــنـد

کــــز نیستـــان تـــا مـــــرا ببریــــده‌انـد

در نفیــــــرم مــــــرد و زن نالیـــــده‌انـد

سینه خواهم شرحـــه شرحـــه از فراق

تـــا بگـــویــم شـــرح درد اشتیـــــاق

هـــر کسی کو دور ماند از اصل خویش

بـــاز جویـــد روزگــــــار وصـــل خـــویش

مــن بــــه هــــر جمعیتی نالان شـــدم

جفــت بــدحالان و خوش‌حالان شـــدم

هــر کســی از ظن خــود شــد یـار من

از درون مـن نجســت اســـرار مــن

ســـر مــن از نالـــه‌ی مـــن دور نیست

لیـک چشم و گوش را آن نور نیست…

****

ای یوسف خوش نام مـا خوش می‌روی بر بام مــــا

ای درشکـــسته جــام مـا ای بــردریـــــده دام ما

ای نــور مـا ای سور مـا ای دولت منصــور مـا

جوشی بنه در شور ما تا می‌شود انگور ما

ای دلبر و مقصود ما ای قبله و معبود ما

آتش زدی در عود ما نظاره کن در دود ما

ای یــار مـــا عیــار مـــا دام دل خمـــار مـــا

پا وامکــش از کار ما بستان گــــرو دستار مــا

در گل بمانده پای دل جان می‌دهم چه جای دل

وز آتـــــش ســودای دل ای وای دل ای وای مـــــا

****

ای قـوم بــه حج رفتـه کجایید کجایید

معشــوق همیــن جـاست بیایید بیایید

معشــوق تــو همسـایه و دیــوار به دیوار

در بادیه ســـرگشته شمـــا در چــه هوایید

گــر صـــورت بی‌صـــورت معشـــوق ببینیــد

هــم خـــواجه و هــم خانه و هم کعبه شمایید

ده بـــــار از آن راه بـــدان خـــانه بـــرفتیــــد

یــک بـــار از ایـــن خانــه بــر این بام برآیید

آن خانــــه لطیفست نشان‌هـــاش بگفتیــد

از خــواجــــه آن خــــانـــــه نشانـــی بنماییـــد

یک دستـــه گــل کــو اگـــر آن بـــــاغ بدیدیت

یک گـــوهر جــــان کـــو اگـــر از بحر خدایید

با ایــــن همـه آن رنج شما گنج شما باد

افسوس که بر گنج شما پرده شمایید

****

اشعار مولانا درباره عشق

حیلت رها کن عاشقــا دیوانه شو دیوانه شو

و انـدر دل آتش درآ پــــروانـه شــو پروانــــــه شو

هــم خــویش را بیگـــانه کن هم خانه را ویرانه کن

و آنگه بیا با عاشقان هم خانـه شـو هم خانه شــو

رو سینــه را چـون سینه ها هفت آب شو از کینه ها

و آنگـــه شراب عشــق را پیمانـــه شــــو پیمانــه شـو

باید کـــه جملــه جــان شــوی تا لایق جانان شوی

گـــر ســوی مستــان میــروی مستانه شـــو مستانه شو…

****

ای دوست قبولم کن وجانم بستان

مستــم کـــن وز هر دو جهانم بستان

بـا هـــر چـــه دلم قـــرار گیـــرد بــی تـــو

آتش بــه مـــن انـــدر زن و آنـــم بستـان…

****

کتاب مثنوی معنوی مولوی

یــار مرا غار مــرا عشق جگرخوار مرا

یار تویی غـــار تویی خواجه نگهدار مرا

نوح تویی روح تــویی فاتح و مفتوح تـویی

سینـــه مشــروح تــویی بـــر در اســرار مرا

نـــور تـــویی سـور تــویی دولت منصور تـویی

مـــرغ کـــه طــور تــویی خســته بــه منقار مرا

قطـــره تویی بحــر تویی لطـف تــویی قهــر تویی

قنــد تـــویی زهـــر تــویی بیــــش میـــازار مرا

حجره خورشید تویی خانه ناهید تویی

روضــه اومیــد تویـــی راه ده ای یــار مرا

روز تــویی روزه تـــویی حـاصل دریوزه تـویی

آب تــویی کــوزه تــویی آب ده این بـــار مـــرا

دانـــه تویــی دام تــویی بــاده تویی جام تـویی

پختـــه تویی خـــام تــویی خـــام بمگـــذار مرا

این تن اگـــر کـــم تــندی راه دلــم کــم زندی

راه شــدی تــا نبــدی ایـــن همـــه گـــفتار مرا

****

اشعار مولانا درباره زندگی

من اگر دست زنانم نه من از دست زنانم

نـــه از اینم نــه از آنم مــن از آن شهر کـلانم

نـــه پـــی زمــــر و قمــارم نه پی خمر و عقارم

نـــه خمیـــرم نــــه خمـــارم نــه چنینم نه چنانم

مـــن اگـــر مست و خرابم نه چو تو مست شرابم

نه ز خاکم نه ز آبم نه از این اهــــل زمــــانم

خـــرد پـــوره آدم چـــه خبـــر دارد از ایــن دم

کــــه مــن از جمــله عالــم به دو صد پرده نهانم

مشنـو این سخن از من و نه زین خاطر روشن

که از این ظاهر و باطن نه پذیرم نه ستانم…

****

از جمــادی مـــُردم و نـــامی شـدم

وز نمـــا مـردم به حیوان بــــر زدم

مـــردم از حیـــوانی و آدم شــــدم

پس چـــه ترسم کی ز مردن کم شدم

حمــلـة دیـگــر بمـــیرم از بشـــر

تا بـــرآرم از ملایـــک بــال و پــر

وز ملـک هم بــایــدم جستـن ز جو

کُــلُّ شَــیءهـالــک الـــّا وجــهه

بــار دیـگر از مـلـک قــربـان شـوم

آنچـه انــدر وهم ناید آن شــــــوم

پس عـدم گــردم عـدم چون ارغنون

گـویــــدم کــــانّا إِلَیــه راجــعون

****

جــنگ هـای خلق، بهر خوبی است

بــرگ بی بــرگی، نشان طوبی است

خشم هــای خلـق، بهـر آشتی است

دام راحــت دایمــاً بـی راحتی است

هــر زدن، بهـر نــــوازش را بــُـود

هــــر گـــله از شـکر آگــه می کند

جنـــگ ها می آشتـی آرد درســـت

مـــارگیـر از بهــر یــاری مار جست

****

اشعار مولانا در مورد انسان

تو نیکی می کــن و در دجلــه انـداز

کــه ایــزد در بیــابــانت دهــد بـاز

****

خیــر کـــن بــا خـلق، بهـر ایزدت

یــا بـــرايِ راحــتجــان خـودت

تــا هـمــاره دوســت بینی در نظــر

در دلت نـایــد ز کین نـاخوش صور

****

اهمیت وفاداری به عهد و پیمان

چون درخت است آدمی و بیخ، عهد

بیـخ را تیــمــار می بایـــد بـه جهد

عهـدفاسد، بیخِ پوســــــــیده بود

وز شمـار و لــطف، بــبــریده بـُود

شاخ و بـرگ نخل، گر چه ســبز بود

بــا فســاد بیـخ، سبزی نیسـت سود

ور نــدارد بـرگســبز و بیـخ هست

عـاقبت بیرون کنـد صد برگ، دست تـو

مشو غـرّه به عــلـمش، عهد جو

علم چـون قشرست و عهدش مغزِ او

****

 

اشعار عاشقانه مولانا

من عاشقی از کمال تو آموزم

بیت و غزل از جمال تو آموزم

در پرده دل خیال تو رقص کند

من رقص خوش از خیال تو آموزم

 

اشعار ناب مولانا درباره خدا

معشوقه چو آفتاب تابان گردد

عاشق به مثال ذره گردان گردد

چون باد بهار عشق جنبان گردد

هر شاخ که خشک نیست رقصان گردد

 

گلچینی از بهترین شعرهای مولانا

شد ز غمت خانه سودا دلم

در طلبت رفت به هر جا دلم

در طلب زهره رخ ماه رو

می نگرد جانب بالا دلم

 

گلچین بهترین شعر های مولانا

اي عاشقــان اي عاشقـان پیمانه را گم كرده ام

دركنج ویران مــــانده ام ؛ خمخــــانه را گم كرده ام

هم در پی بالائیــــان ؛ هم من اسیــر خاكیان

هم در پی همخــــانه ام ،هم خــانه را گم كرده ام

آهـــــم چو برافلاك شد اشكــــم روان بر خاك شد

آخـــــر از این جا نیستم ؛ كاشـــــانه را گم كرده ام

درقالب این خاكیان عمری است سرگردان شدم

چون جان اسیرحبس شد ؛ جانانه را گم كرده ام

از حبس دنیا خسته ام چون مرغكی پر بسته ام

جانم از این تن سیر شد ؛ سامانه را گم كرده ام

در خواب دیدم بیـــدلی صد عاقل اندر پی روان

میخواند با خود این غزل ؛ دیوانه را گم كرده ام

گـــر طالب راهی بیــــا ؛ ور در پـی آهی برو

این گفت و با خودمی سرود، پروانه راگم كرده ام

 

بهترین اشعار عاشقانه مولانا

ان وقت که بحر کل شود ذات مرا

روشن گردد جمال ذرات مرا

زان می‌سوزم چو شمع تا در ره عشق

یک وقت شود جمله اوقات مرا

 

اشعار عاشقانه مولانا

ز اول که حدیث عاشقی بشنودم

جان و دل و دیده در رهش فرسودم

گفتم که مگر عاشق و معشوق دواند

خود هردو یکی بود من احول بودم

 

گلچین اشعار مولانا

خنک ان دم که نشینیم در ایوان من و تو

به دو نقش و به دو صورت، به یکی جان من و تو

داد باغ و دم مرغان بدهد آب حیات

ان زمانی که درآییم به بستان من و تو

اختران فلک آیند به نظاره ما

مه خودرا بنماییم بدیشان من و تو

من و تو، بی من‌و‌تو، جمع شویم از سر ذوق

خوش و فارغ، ز خرافات پریشان، من و تو

طوطیان فلکی جمله شکرخوار شوند

در مقامی که بخندیم بدان سان، من و تو

این عجب تر که من و تو به یکی کنج این جا

هم دراین دم به عراقیم و خراسان من و تو!

به یکی نقش بر این خاک و بر ان نقش دگر

در بهشت ابدی و شکرستان من و تو

 

عکس نوشته اشعار مولانا برای پروفایل

گفتی که مستت می کنم

پر زانچه هــستت می کنم

گـــفتم چـــگونه از کجا؟

گفتی که تا گـفتی خودآ

گفتی که درمــانت دهم

بر هـــــجر پـایـانت دهم

گفتم کجا،کی خواهد این؟

گفتی صـــبوری باید این

 

اشعار عاشقانه و کوتاه مولان

ان سو مرو این سو بیا اي گلبن خندان من

اي عقل عقل عقل من اي جان جان جان من

 

گزیده اشعار زیبا ، کوتاه و عاشقانه جلال الدین مولانا

یک نفس بی یار نتوانم نشست

بی رخ دلدار نتوانم نشست

از سر می می نخواهم خاستن

یک زمان هشیار نتوانم نشست

نور چشمم اوست من بی نور چشم

روی با دیوار نتوانم نشست

دیده را خواهم به نورش بر فروخت

یک نفس بی یار نتوانم نشست

من که از اطوار بیرون جسته ام

با چنین اطوار نتوانم نشست

من که دایم بلبل جان بوده ام

بی گل و گلزار نتوانم نشست

کار من پیوسته چون بی کار تست

بیش ازین بی کار نتوانم نشست

هر نفس خواهی تجلای دگر

زان که بی انوار نتوانم نشست

زان که یک دم در جهان جسم و جان

بی غم ان یار نتوانم نشست

شمس را هر لحظه می گوید بلند

بی اولی الا بصار نتوانم نشست

من هوای یار دارم بیش ازین

در غم اغیار نتوانم نشست

 

اشعار عاشقانه از مثنوی مولوی

بشکن سبو و کوزه اي میرآب جان‌ها

تا وا شود چو کاسه در پیش تو دهان‌ها

بر گیجگاه ما زن اي گیجی خردها

تا وارهد به گیجی این عقل ز امتحان‌ها

ناقوس تن شکستی ناموس عقل بشکن

مگذار کان مزور پیدا کند نشان‌ها

ور جادویی نماید بندد زبان مردم

تو چون عصای موسی بگشا برو زبان‌ها

عاشق خموش خوشتر دریا به جوش خوشتر

چون آینه‌ست خوشتر در خامشی بیان‌ها

 

اشعار مولانا

در نگنجد عشق در گفت و شنی

عشق دریایی ست قعرش ناپدید

قطره‌هاي‌ بحر را نتوان شمرد

هفت دریا پیش ان بحرست خرد

 

اشعار عارفانه عاشقانه مولانا

چه دانستم که این سودا مرا زین سان کند مجنون

دلم را دوزخی سازد دو چشمم را کند جیحون

 

اشعار عارفانه عاشقانه مولانا

در هوایت بی قرارم روز و شب

سر ز پایت بر ندارم روز و شب

 

اشعار بسیار زیبای مولانا

یک ساعت عشق صد جهان بیش ارزد

صد جان به فدای عاشقی باد اي جان

 

اشعار مولانا درباره عشق

یک بوسه ز تو خواستم و شش دادی

شاگرد که بودی که چنین استادی

خوبی و کرم را چو نکو بنیادی

اي دنیا را ز تو هزار آزادی

 

شعر عاشقانه مولانا

بی عشق نشاط و طرب افزون نشود

بی عشق وجود خوب و موزون نشود

صد قطره ز ابر اگر به دریا بارد

بی‌جنبش عشق در مکنون نشود

 

حیلت رها کن عاشقا دیوانه شو دیوانه شو

و اندر دل آتش درآ پروانه شو پروانه شو

هم خویش را بیگانه کن هم خانه را ویرانه کن

و آنگه بیا با عاشقان هم خانه شو هم خانه شو

 

من از عالم تو را تنها گزیدم

روا داری که من غمگین نشینم؟!

 

بشنـو این نی چون شکــایت می‌کـــنـد

از جـداییــهـــا حکـــــایت مـــی‌کــــنـد

کــــز نیستـــان تـــا مـــــرا ببریــــده‌انـد

در نفیــــــرم مــــــرد و زن نالیـــــده‌انـد

سینه خواهم شرحـــه شرحـــه از فراق

تـــا بگـــویــم شـــرح درد اشتیـــــاق

هـــر کسی کو دور ماند از اصل خویش

بـــاز جویـــد روزگــــــار وصـــل خـــویش

مــن بــــه هــــر جمعیتی نالان شـــدم

جفــت بــدحالان و خوش‌حالان شـــدم

هــر کســی از ظن خــود شــد یـار من

از درون مـن نجســت اســـرار مــن

ســـر مــن از نالـــه‌ي مـــن دور نیست

لیـک چشم و گوش را ان نور نیست…

 

اشعار مولانا جلال الدین محمد بلخی

اشتیاقی که به دیدار تو دارد دل من

دل من داند و من دانم و دل داند و من

خاک من گل شود و گل شکفد از گل من

تا ابد مهر تو بیرون نرود از دل من

 

غزل عاشقانه از دیوان شمس تبریزی

چون نمایی ان رخ گلرنگ را

از طرب در چرخ آری سنگ را

بار دیگر سر برون کن از حجاب

از برای عاشقان دنگ را

تا که دانش گم کند مر راه را

تا که عاقل بشکند فرهنگ را

تا که آب از عکس تو گوهر شود

تا که آتش واهلد مر جنگ را

من نخواهم ماه رابا حسن تو

وان دو سه قندیلک آونگ را

من نگویم آینه با روی تو

آسمان کهنه پرزنگ را

دردمیدی و آفریدی باز تو

شکل دیگر این جهان تنگ را

در هوای چشم چون مریخ او

ساز ده اي زهره باز ان چنگ را

 

اشعار عاشقانه مولانا

اي یوسف خوش نام مـا خوش می روی بر بام مــــا

اي درشکـــسته جــام مـا اي بــردریـــــده دام ما

اي نــور مـا اي سور مـا اي دولت منصــور مـا

جوشی بنه در شور ما تا می شود انگور ما

اي دلبر و مقصود ما اي قبله و معبود ما

آتش زدی در عود ما نظاره کن در دود ما

اي یــار مـــا عیــار مـــا دام دل خمـــار مـــا

پا وامکــش از کار ما بستان گــــرو دستار مــا

در گل بمانده پای دل جان می دهم چه جای دل

وز آتـــــش ســودای دل اي وای دل اي وای مـــــا

دوبیتی کوتاه عاشقانه از مولانا

از آتش عشق در جهان گرمی ها

وز شیر جفاش در وفا نرمی ها

زان ماه که خورشید از او شرمنده‌ ست

بی شرم بود مرد چه بی شرمی ها

 

رباعیات عاشقانه مولانا

جز عشق نبود هیچ دم ساز مرا

نی اول و نی آخهر و آغاز مرا

جان می‌دهد از درونه آواز مرا

کی کاهل راه عشق درباز مرا

 

گلچینی از بهترین شعرهای مولانا

اي قـوم بــه حج رفتـه کجایید کجایید

معشــوق همیــن جـاست بیایید بیایید

معشــوق تــو همسـایه و دیــوار به دیوار

در بادیه ســـرگشته شمـــا در چــه هوایید

گــر صـــورت بی‌صـــورت معشـــوق ببینیــد

هــم خـــواجه و هــم خانه و هم کعبه شمایید

ده بـــــار از ان راه بـــدان خـــانه بـــرفتیــــد

یــک بـــار از ایـــن خانــه بــر این بام برآیید

ان خانــــه لطیفست نشان‌هـــاش بگفتیــد

از خــواجــــه ان خــــانـــــه نشانـــی بنماییـــد

یک دستـــه گــل کــو اگـــر ان بـــــاغ بدیدیت

یک گـــوهر جــــان کـــو اگـــر از بحر خدایید

با ایــــن همـه ان رنج شما گنج شما باد

حيف که بر گنج شما پرده شمایید

 

اشعار مولانا در مورد عشق

من پیر فنا بدم جوانم کردی

من مرده بدم ز زندگانم کردی

می ترسیدم که گم شوم در ره تو

اکنون نشوم گم که نشانم کردی

 

اشعار مولانا جلال الدین محمد بلخی

اندر دل بی وفا غم و ماتم باد

ان راکه وفا نیست ز عالم کم باد

دیدی که مرا هیچ کسی یاد نکرد

جز غم که هزار آفرین بر غم باد

 

اشعار عاشقانه مولوی

حیلت رها کن عاشقــا دیوانه شو دیوانه شو

و انـدر دل آتش درآ پــــروانـه شــو پروانــــــه شو

هــم خــویش را بیگـــانه کن هم خانه را ویرانه کن

و آنگه بیا با عاشقان هم خانـه شـو هم خانه شــو

رو سینــه را چـون سینه ها هفت آب شو از کینه ها

و آنگـــه شراب عشــق را پیمانـــه شــــو پیمانــه شـو

باید کـــه جملــه جــان شــوی تا لایق جانان شوی

گـــر ســوی مستــان میــروی مستانه شـــو مستانه شو…

 

گلچین بهترین اشعار مولانا

اگر عالم همه ی پرخار باشد

دل عاشق همه ی گلزار باشد

وگر بی‌کار گردد چرخ گردون

جهان عاشقان بر کار باشد

همه ی غمگین شوند و جان عاشق

لطیف و خرم و عیار باشد

به عاشق ده تو هر جا شمع مرده‌ست

که وی را صد هزار انوار باشد

وگر تنهاست عاشق نیست تنها

که با معشوق پنهان یار باشد

شراب عاشقان از سینه جوشد

رقیب عشق در اسرار باشد

به صد وعده نباشد عشق خرسند

که مکر دلبران بسیار باشد

وگر بیمار بینی عاشقی را

نه شاهد بر سر بیمار باشد

سوار عشق شو وز ره میندیش

که اسب عشق بس رهوار باشد

به یک حمله تو را منزل رساند

گرچه راه ناهموار باشد

علف خواری نداند جان عاشق

که جان عاشقان خمار باشد

ز شمس الدین تبریزی بیابی

دلی کو مست و بس هشیار باشد

 

شعر عاشقانه مولانا در مورد دلتنگی و تنهایی

یــار مرا غار مــرا عشق جگرخوار مرا

یار تویی غـــار تویی خواجه نگهدار مرا

نوح تویی روح تــویی فاتح و مفتوح تـویی

سینـــه مشــروح تــویی بـــر در اســرار مرا

نـــور تـــویی سـور تــویی دولت منصور تـویی

مـــرغ کـــه طــور تــویی خســته بــه منقار مرا

قطـــره تویی بحــر تویی لطـف تــویی قهــر تویی

قنــد تـــویی زهـــر تــویی بیــــش میـــازار مرا

حجره خورشید تویی خانه ناهید تویی

روضــه اومیــد تویـــی راه ده اي یــار مرا

روز تــویی روزه تـــویی حـاصل دریوزه تـویی

آب تــویی کــوزه تــویی آب ده این بـــار مـــرا

دانـــه تویــی دام تــویی بــاده تویی جام تـویی

پختـــه تویی خـــام تــویی خـــام بمگـــذار مرا

این تن اگـــر کـــم تــندی راه دلــم کــم زندی

راه شــدی تــا نبــدی ایـــن همـــه گـــفتار مرا

 

شعر مولانا درباره تنهایی

گر کسی گوید که بهر عشق بحر دل چرا شوریده و شیدا شود؟

تو جوابش ده که: اندر شوق بحر قطره بی آرام و ناپروا شود

 

8 مهر روز بزرگداشت مولوی

از دل تو در دل من نکته‌ هاست

آه چه ره است از دل تو تا دلم

گر نکنی بر دل من رحمتی

وای دلم وای دلم وا دلم

 

شعر مولانا درباره زندگی

اي که می پرسی نشان عشق چیست

عشق چیزی جز ظهور مهر نیست

عشق یعنی مشکلی راحت کنی

دردی از در مانده اي درمان کنی

در بین این همه ی غوغا و شر

عشق یعنی کاهش رنج بشر

عشق یعنی گل بجای خار باش

پل بجای این همه ی دیوار باش

عشق یعنی تشنه اي خود نیز اگر

واگذاری آب را، بر تشنه تر

عشق یعنی دشت گلکاری شده

در کویری چشمه اي جاری شده

عشق یعنی ترش را شیرین کنی

عشق یعنی نیش را نوشین کنی

هر کجا عشق آید و ساکن شود

هر چه نا ممکن بود ؛ ممکن شود

 

شعر کوتاه عاشقانه از مولانا

با جمله ما خوشیم

ولی با تو خوش‌ تریم

 

اشعار مولانا دیوان شمس

درویشی و عاشقی به هم سلطانیست

گنجست غم عشق ولی پنهانیست

ویران کردم بدست خود خانه دل

چون دانستم که گنج در ویرانیست

 

شعر مولانا در مورد دل شکستن

قطره تویی بحر تویی لطف تویی قهر تویی

قند تویی سم تویی بیش میازار مرا

 

اشعار مولانا برای پروفایل

بی همگان بسر شود بی تو بسر نمی شود

داغ تو دارد این دلم جای دگر نمیشود

دیده عقل مست تو چرخه چرخ پست تو

گوش طرب به دست تو بی تو بسر نمیشود

 

عکس پروفایل از شعرهای مولانا

همه ی خفتند و من دلشده را خواب نبرد

همه ی شب دیده من بر فلک استاره شمرد

 

اشعار عاشقانه شاد مولانا

به از این چه شادمانی که تو جانی و جهانی

 

اشعار مولانا درباره انسان

اندر سر ما همت کاری دگر است

معشوقه خوب ما نگاری دگر است

والله که به عشق نیز قانع نشویم

ما را پس از این خزان بهاری دگر است

 

شعرهای مولانا درباره انسان

جان و جهان! دوش کجا بوده‌اي

نی غلطم، در دل ما بوده‌اي

 

عاشقانه ترین غزل مولانا

آنکه به دل اسیرمش

در دل و جان پذیرمش

گر چه گذشت عمر من

باز ز سر بگیرمش

 

اشعار مولانا در مورد زندگی

عاشق شده اي اي دل سودات خجسته باد

از جا و مکان رستی ان جات خجسته باد

از هردو جهان بگذر تنها زن و تنها خور

تا ملک ملک گویند تنهات خجسته باد

اي پیش رو مردی امروز تو برخوردی

اي زاهد فردایی فردات خجسته باد

کفرت همگی دین شد تلخت همه ی شیرین شد

حلوا شده کلی حلوات خجسته باد

در خانقه سینه غوغاست فقیران را

اي سینه بی‌کینه غوغات خجسته باد

این دیده دل دیده اشکی بد و دریا شد

دریاش همی‌گوید دریات خجسته باد

اي عاشق پنهانی ان یار قرینت باد

اي طالب بالایی بالات خجسته باد

اي جان پسندیده جوییده و کوشیده

پرهات بروییده پرهات خجسته باد

خامش کن و پنهان کن بازار نکو کردی

کالای عجب بردی کالات خجسته باد

 

اشعار عاشقانه مولانا جلال الدین رومی

دلبر و یار من تویی رونق کار من تویی

باغ و بهار من تویی بهر تو بود بود من

خواب شبم ربوده‌اي مونس من تو بوده‌اي

درد توام نموده‌اي غیر تو نیست سود من

جان من و جهان من زهره آسمان من

آتش تو نشان من در دل همچو عود من

جسم نبود و جان بدم با تو بر آسمان بدم

هیچ نبود در بین گفت من و شنود من

 

اشعار مولانا در مورد زندگی

اي خوشا روزا که ما معشوق را مهمان کنیم

دیده از روی نگارینش نگارستان کنیم

گر ز داغ هجر او دردی است در دل‌هاي‌ ما

ز آفتاب روی او ان درد را درمان کنیم

چون به دست ما سپارد زلف مشک افشان خویش

پیش مشک افشان او شاید که جان قربان کنیم

ان سر زلفش که بازی میکند از باد عشق

میل دارد تا که ما دل را در او پیچان کنیم

او به اذيت دل ما هر چه خواهد ان کند

ما به فرمان دل او هر چه گوید ان کنیم

این کنیم و صد چنین و منتش بر جان ماست

جان و دل خدمت دهیم و خدمت پادشاه کنیم

آفتاب رحمتش در خاک ما درتافته‌ست

ذره‌ هاي‌ خاک خودرا پیش او رقصان کنیم

ذره‌ هاي‌ تیره را در نور او روشن کنیم

چشم‌هاي‌ خیره را در روی او تابان کنیم

چوب خشک جسم ما را کو به مانند عصاست

در کف موسی عشقش معجز ثعبان کنیم

گر عجب‌هاي‌ جهان حیران شود در ما رواست

کاین چنین فرعون را ما موسی عمران کنیم

نیمه‌ اي گفتیم و باقی نیم کاران بو برند

یا برای روز پنهان نیمه را پنهان کنیم

 

اشعار مولانا در مورد انسان

تو نیکی می کــن ودر دجلــه انـداز

کــه ایــزد در بیــابــانت دهــد بـاز

خیــر کـــن بــا خـلق، بهـر ایزدت

یــا بـــرايِ راحــتجــان خـودت

تــا هـمــاره دوســت بینی در نظــر

در دلت نـایــد ز کین نـاخوش صور

اهمیت وفاداری به عهد و پیمان

چون درخت است آدمی و بیخ، عهد

بیـخ را تیــمــار می بایـــد بـه جهد

عهـدفاسد، بیخِ پوســــــــیده بود

وز شمـار و لــطف؛ بــبــریده بـُود

شاخ و بـرگ نخل، گر چه ســبز بود

بــا فســاد بیـخ، سبزی نیسـت سود

ور نــدارد بـرگســبز و بیـخ هست

عـاقبت بیرون کنـد صد برگ، دست تـو

مشو غـرّه به عــلـمش، عهد جو

علم چـون قشرست و عهدش مغزِ او

 

اشعار مولانا در مورد خدا

من غلام قمرم، غیر قمر هیچ مگو

پیش من جز سخن شمع و شکر هیچ مگو

سخن رنج مگو جز سخن گنج مگو

ور ازین بی خبری رنج مبر هیچ مگو

دوش دیوانه شدم عشق مرا دید و بگفت

آمدم، نعره مزن، جامه مدر هیچ مگو

گفتم اي عشق من از چیز دگر می‌ترسم

گفت ان چیز دگر نیست دگر هیچ مگو

من به گوش تو سخن هاي‌ نهان خواهم گفت

سر بجنبان که بلی جز که به سر هیچ مگو

قمری، جان صفتی در ره دل پیدا شد

در ره دل چه لطیف است سفر هیچ مگو

گفتم اي دل چه مه ست این دل اشارت می‌کرد

که نه اندازه توست این بگذر هیچ مگو

گفتم این روی فرشته ست عجب یا بشر است

گفت این غیر فرشته ست و بشر هیچ مگو

گفتم این چیست بگو زیر و زبر خواهم شد

گفت می باش چنین، زیر و زبر هیچ مگو

اي نشسته تو درین خانه پر نقش و خیال

خیز ازین خانه برو رخت ببر هیچ مگو

گفتم اي دل پدری کن نه که این وصف خداست

گفت این هست ولی جان پدر هیچ مگو

 

شعر عاشقانه مولانا درباره دلتنگی و تنهایی

در هوایت بی قرارم روز و شب

سر ز پایت بر ندارم روز و شب

روز و شب را همچو خود مجنون کنم

روز و شب را کی گذارم روز و شب

جان و دل می خواستي از عاشقان

جان و دل را می سپارم روز و شب

تا نیابم انچه در مغز من است

یک زمانی سر نخارم روز و شب

تا که عشقت مطربی آغاز کرد

گاه چنگم، گاه تارم روز و شب

اي مهار عاشقان در دست تو

در بین این قطارم روز و شب

زآن شبی که وعده دادی روز وصل

روز و شب را می شمارم روز و شب

بس که کشت مهر جانم تشنه است

ز ابر دیده اشک بارم روز و شب

TRANSALATE İLE OKU 

اشعار مولانا درباره عشق

مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم

دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم

1- ای عاشقان، ای عاشقان، امروز مائیم و شما

ای عاشقان ای عاشقان امروز ماییم و شما

افتاده در غرقابه‌ای تا خود که داند آشنا

گر سیل عالم پر شود هر موج چون اشتر شود

مرغان آبی را چه غم تا غم خورد مرغ هوا

ما رخ ز شکر افروخته با موج و بحر آموخته

زان سان که ماهی را بود دریا و طوفان جان فزا

ای شیخ ما را فوطه ده وی آب ما را غوطه ده

ای موسی عمران بیا بر آب دریا زن عصا

این باد اندر هر سری سودای دیگر می‌پزد

سودای آن ساقی مرا باقی همه آن شما

دیروز مستان را به ره بربود آن ساقی کله

امروز می در می‌دهد تا برکند از ما قبا

ای رشک ماه و مشتری با ما و پنهان چون پری

خوش خوش کشانم می‌بری آخر نگویی تا کجا

هر جا روی تو با منی ای هر دو چشم و روشنی

خواهی سوی مستیم کش خواهی ببر سوی فنا

عالم چو کوه طور دان ما همچو موسی طالبان

هر دم تجلی می‌رسد برمی‌شکافد کوه را

یک پاره اخضر می‌شود یک پاره عبهر می‌شود

یک پاره گوهر می‌شود یک پاره لعل و کهربا

ای طالب دیدار او بنگر در این کهسار او

ای که چه باد خورده‌ای ما مست گشتیم از صدا

ای باغبان ای باغبان در ما چه درپیچیده‌ای

گر برده‌ایم انگور تو تو برده‌ای انبان ما

معنی شعر: مولانا در این غزل با مریدان خود سخن می‌گوید. او از کسانی که عرفان وی را مذمت می‌کردند شکایت دارد. در بیت دوم این شعر مولانا اشاره شد که در صورت جاری‌شدن سیل عرفان در عالم، مرغ دریا (عارف) را باکی نیست. باید مرغ هوا (می‌تواند مراد از هوی و هوس باشد) نگران باشد. در بیت ششم به کنایه افرادی با رفتار دوگانه را خطاب قرار می‌دهد که یک روز دعوت به راه ثواب و یک روز دعوت به راه خطا می‌کنند. این یکی از اشعار عارفانه مولانا است.

2- گر زان‌ که نئی طالب جوینده شوی با ما

گر زان که نه‌ای طالب جوینده شوی با ما

ور زان که نه‌ای مطرب گوینده شوی با ما

گر زان که تو قارونی در عشق شوی مفلس

ور زان که خداوندی هم بنده شوی با ما

یک شمع از این مجلس صد شمع بگیراند

گر مرده‌ای ور زنده هم زنده شوی با ما

پاهای تو بگشاید روشن به تو بنماید

تا تو همه تن چون گل در خنده شوی با ما

در ژنده درآ یک دم تا زنده دلان بینی

اطلس به دراندازی در ژنده شوی با ما

چون دانه شد افکنده بررست و درختی شد

این رمز چو دریابی افکنده شوی با ما

شمس الحق تبریزی با غنچه دل گوید

چون باز شود چشمت بیننده شوی با ما

معنی شعر: این یکی از بهترین اشعار مولانا است. در این شعر مولانا اتصال به عرفان و معرفت الهی را راهی برای رسیدن به تمامی غیرممکن‌ها می‌داند. وی اذعان دارد که این مسیر زندگی شخص را دچار دگرگونی خواهد کرد. آنچه دارد را از دست خواهد داد و آن‌چه ندارد را به دست خواهد آورد.

3- زهی عشق، زهی عشق، که ماراست خدایا

زهی عشق زهی عشق که ما راست خدایا

چه نغزست و چه خوبست و چه زیباست خدایا

چه گرمیم چه گرمیم از این عشق چو خورشید

چه پنهان و چه پنهان و چه پیداست خدایا

زهی ماه زهی ماه زهی باده همراه

که جان را و جهان را بیاراست خدایا

زهی شور زهی شور که انگیخته عالم

زهی کار زهی بار که آن جاست خدایا

فروریخت فروریخت شهنشاه سواران

زهی گرد زهی گرد که برخاست خدایا

فتادیم فتادیم بدان سان که نخیزیم

ندانیم ندانیم چه غوغاست خدایا

ز هر کوی ز هر کوی یکی دود دگرگون

دگربار دگربار چه سوداست خدایا

نه دامیست نه زنجیر همه بسته چراییم

چه بندست چه زنجیر که برپاست خدایا

چه نقشیست چه نقشیست در این تابه دل‌ها

غریبست غریبست ز بالاست خدایا

خموشید خموشید که تا فاش نگردید

که اغیار گرفتست چپ و راست خدایا

معنی شعر: در این شعر مولانا به وضوح در حال ستایش عشق است. خطاب وی به خداست. زیبایی و خوبی را از صفات عشق بر می‌شمارد. وی می‌گوید در عشق دام و زنجیری در کار نیست و همه چیز به اختیار عاشق رخ می‌دهد. این یکی از اشعار عاشقانه مولاناست که بسیار زیبا و دلنشین به توصیف عشق پرداخته است.

بخون: 25 اثر ادبیات پست مدرن جهان و ایران که باید قبل از مرگ بخوانید!

4- در میان عاشقان عاقل مبا

در میان عاشقان عاقل مبا

خاصه اندر عشق این لعلین قبا

دور بادا عاقلان از عاشقان

دور بادا بوی گلخن از صبا

گر درآید عاقلی گو راه نیست

ور درآید عاشقی صد مرحبا

مجلس ایثار و عقل سخت گیر

صرفه اندر عاشقی باشد وبا

ننگ آید عشق را از نور عقل

بد بود پیری در ایام صبا

خانه بازآ عاشقا تو زوترک

عمر خود بی‌عاشقی باشد هبا

جان نگیرد شمس تبریزی به دست

دست بر دل نه برون رو قالبا

معنی شعر: این غزل عاشقانه مولانا نیز به ستایش و توصیف عشق می‌پردازد. مشخصا وی پرهیز از عقل را در راه عاشقی ستایش می‌کند. در تمامی ابیات، وی به عناوینی مختلف (عاقل مبا، عاقلی گو راه نیست و…) به این نکته که عقل و عشق با یک‌دیگر در تضاد هستند می‌پردازد. این شعر قطعا یکی از بهترین اشعار عاشقانه مولانا است.

5- آمد بهار جان‌ها ای شاخه تر برقص آ

آمد بهار ِ جان‌ها ای شاخ ِ تر به رقص آ

چون یوسف اندر آمد، مصر و شکر! به رقص آ

ای شاه ِ عشق‌پرور مانند ِ شیر ِ مادر

ای شیر! جوش‌در رو. جان ِ پدر به رقص آ

چوگان ِ زلف دیدی، چون گوی دررسیدی

از پا و سر بریدی. بی‌پا و سر به رقص آ

تیغی به دست، خونی. آمد مرا که: چونی؟

گفتم بیا که خیر است! گفتا: نه! شر! به رقص آ

از عشق، تاج‌داران در چرخ ِ او چو باران

آن جا قبا چه باشد؟ ای خوش کمر به رقص آ

ای مست ِ هست گشته! بر تو فنا نبشته.

رقعه‌ی فنا رسیده. بهر ِ سفر به رقص آ

در دست، جام ِ باده آمد بُت‌ام پیاده

گر نیستی تو ماده، ز آن شاه ِ نر به رقص آ

پایان ِ جنگ آمد. آواز ِ چنگ آمد

یوسف زِ چاه آمد. ای بی‌هنر! به رقص آ

تا چند وعده باشد؟ و این سَر به سجده باشد؟

هجر اَم ببُرده باشد رنگ و اثر؟ به رقص آ

کی باشد آن زمانی، گوید مرا فلانی:

ک‌ای بی‌خبر! فنا شو! ای باخبر! به رقص آ

طاووس ِ ما درآید و آن رنگ‌ها برآید

با مرغ ِ جان سراید: بی‌بال و پر به رقص آ

کور و کران ِ عالَم، دید از مسیح، مرهم

گفته مسیح ِ مریم: ک‌ای کور و کر! به رقص آ

مخدوم، شمس ِ دین است. تبریز رشک ِ چین است

اندر بهار حسنش شاخ و شجر به رقص آ

معنی شعر: با نگاهی اولیه به این شعر، درمی‌یابیم که مولانا در وصف بهار شعری سروده است. بهار جان‌ها که با رقص درختان و سرایش مرغان همراه است. اما ادیبان و صاحب‌ نظران، این بهار را در شعر مولانا تعبیر به موارد مختلفی نموده اند. برخی آن را مراد از تولد شخصی خاص و در ستایش این زایش تعبیر کرده‌اند. برخی نیز این شعر را دارای مضمونی اجتماعی و مراد از آغاز حکومت فردی خاص است. در هر حال، مضمون شعر ستایش یک بهار (بهار واقعی یا استعاری) در زمان مولانا است.

6- به روز مرگ چو تابوت من روان باشد

به روز مرگ چو تابوت من روان باشد

گمان مبر که مرا درد این جهان باشد

برای من مگری و مگو دریغ دریغ

به دوغ دیو درافتی دریغ آن باشد

جنازه‌ام چو ببینی مگو فراق فراق

مرا وصال و ملاقات آن زمان باشد

مرا به گور سپاری مگو وداع وداع

که گور پرده جمعیت جنان باشد

فروشدن چو بدیدی برآمدن بنگر

غروب شمس و قمر را چرا زبان باشد

تو را غروب نماید ولی شروق بود

لحد چو حبس نماید خلاص جان باشد

کدام دانه فرورفت در زمین که نرست

چرا به دانه انسانت این گمان باشد

کدام دلو فرورفت و پر برون نامد

ز چاه یوسف جان را چرا فغان باشد

دهان چو بستی از این سوی آن طرف بگشا

که های هوی تو در جو لامکان باشد

معنی شعر: کوچک شمردن مرگ و آغاز زندگی ابدی مضمون این شعر مولانا است. مولانا در این شعر صراحتا مرگ را امری بی‌اهمیت و سرآغازی بر وصال ابدی خود می‌پندارد. تعبیری زیبا از مولانا در بیت 6 این شعر، خواننده را به وجد می‌آورد. وی خود را هم‌چون دانه‌ای می‌پندارد که با مرگ در زمین کاشته شده است. وی خطاب به خواننده، می‌پرسد، کدام دانه‌ی را دیدی که بعد از کاشته شدن در خاک به رشد و کمال نرسد؟

7- بر چرخ سحرگاه یکی ماه عیان شد

بر چرخ سحرگاه یکی ماه عیان شد

از چرخ فرود آمد و در ما نگران شد

چون باز که برباید مرغی به گه صید

بربود مرا آن مه و بر چرخ دوان شد

در خود چو نظر کردم خود را بندیدم

زیرا که در آن مه تنم از لطف چو جان شد

در جان چو سفر کردم جز ماه ندیدم

تا سر تجلی ازل جمله بیان شد

نه چرخ فلک جمله در آن ماه فروشد

کشتی وجودم همه در بحر نهان شد

آن بحر بزد موج و خرد باز برآمد

و آوازه درافکند چنین گشت و چنان شد

آن بحر کفی کرد و به هر پاره از آن کف

نقشی ز فلان آمد و جسمی ز فلان شد

هر پاره کف جسم کز آن بحر نشان یافت

در حال گدازید و در آن بحر روان شد

بی دولت مخدومی شمس الحق تبریز

نی ماه توان دیدن و نی بحر توان شد

معنی شعر: در این شعر مولانا حقیقت را به دریایی تشبیه کرده که در آن غرق شده است. همه‌ی ما بخشی از دریای حقیقت هستیم و در ان مستغرق می‌باشیم. حقیقت هم‌چون ماه تابان بر تمام هستی پرتو افکنده است. هیچ چیز جز حقیقت وجود ندارد و ما نیز جزیی از حقیقت این عالم هستیم.

بخون: معرفی نمایشنامه‌های “سوفوکل”

8- مرده بدم، زنده شدم، گریه بدم، خنده شدم

مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم

دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم

دیده سیر است مرا جان دلیر است مرا

زهره شیر است مرا زهره تابنده شدم

گفت که دیوانه نه‌ای لایق این خانه نه‌ای

رفتم دیوانه شدم سلسله بندنده شدم

گفت که سرمست نه‌ای رو که از این دست نه‌ای

رفتم و سرمست شدم وز طرب آکنده شدم

گفت که تو کشته نه‌ای در طرب آغشته نه‌ای

پیش رخ زنده کنش کشته و افکنده شدم

گفت که تو زیرککی مست خیالی و شکی

گول شدم هول شدم وز همه برکنده شدم

گفت که تو شمع شدی قبله این جمع شدی

جمع نیم شمع نیم دود پراکنده شدم

گفت که شیخی و سری پیش رو و راهبری

شیخ نیم پیش نیم امر تو را بنده شدم

گفت که با بال و پری من پر و بالت ندهم

در هوس بال و پرش بی‌پر و پرکنده شدم

گفت مرا دولت نو راه مرو رنجه مشو

زانک من از لطف و کرم سوی تو آینده شدم

گفت مرا عشق کهن از بر ما نقل مکن

گفتم آری نکنم ساکن و باشنده شدم

چشمه خورشید تویی سایه گه بید منم

چونک زدی بر سر من پست و گدازنده شدم

تابش جان یافت دلم وا شد و بشکافت دلم

اطلس نو بافت دلم دشمن این ژنده شدم

صورت جان وقت سحر لاف همی‌زد ز بطر

بنده و خربنده بدم شاه و خداونده شدم

شکر کند کاغذ تو از شکر بی‌حد تو

کآمد او در بر من با وی ماننده شدم

شکر کند خاک دژم از فلک و چرخ به خم

کز نظر وگردش او نورپذیرنده شدم

شکر کند چرخ فلک از ملک و ملک و ملک

کز کرم و بخشش او روشن بخشنده شدم

شکر کند عارف حق کز همه بردیم سبق

بر زبر هفت طبق اختر رخشنده شدم

زهره بدم ماه شدم چرخ دو صد تاه شدم

یوسف بودم ز کنون یوسف زاینده شدم

از توام ای شهره قمر در من و در خود بنگر

کز اثر خنده تو گلشن خندنده شدم

باش چو شطرنج روان خامش و خود جمله زبان

کز رخ آن شاه جهان فرخ و فرخنده شدم

معنی شعر: در تفسیر شعر مرده بدم زنده شدم سخن بسیار است. معنی این شعر هم‌چون بسیاری از اشعار مولانا، با عرفان و الهامات وارده به وی بررسی می‌شود. ورود مولانا به عالم عشق، وی را دگرگون می‌کند. به گونه‌ای که خود را پیش از این مرده و هم اکنون زنده می‌پندارد. وی شرط عاشقی را گذشتن از جان می‌داند و از عاشق می‌خواهد شک را از دل خارج کند. مولانا، عاشق را پایین‌تر از معشوق می‌پندارد و همه‌ی داشته‌های او را حاصل عشق به معشوق می‌داند.

خرید کلیات شمس تبریزی اثر مولانا

9- مرا گوی که رایی؟ من چه دانم

مرا گویی که رایی من چه دانم

چنین مجنون چرایی من چه دانم

مرا گویی بدین زاری که هستی

به عشقم چون برآیی من چه دانم

منم در موج دریاهای عشقت

مرا گویی کجایی من چه دانم

مرا گویی به قربانگاه جان‌ها

نمی‌ترسی که آیی من چه دانم

مرا گویی اگر کشته خدایی

چه داری از خدایی من چه دانم

مرا گویی چه می جویی دگر تو

ورای روشنایی من چه دانم

مرا گویی تو را با این قفس چیست

اگر مرغ هوایی من چه دانم

مرا راه صوابی بود گم شد

ار آن ترک ختایی من چه دانم

بلا را از خوشی نشناسم ایرا

به غایت خوش بلایی من چه دانم

شبی بربود ناگه شمس تبریز

ز من یکتا دو تایی من چه دانم

معنی شعر: مولانا در حالتی که از خود بی‌خود است این شعر را سروده است. او هیچ درباره خود نمی‌داند و در این شعر از یک حالت دیالکتیک سوال و جوابی استفاده کرده است. در پایان هر بیت وی می‌گوید: «من چه دانم؟». حالتی از بی‌خبری که از حالات قدرتمند عرفانی است به مولانا دست داده است. وی سرگشته از عشق به معشوق، در برابر پرسش‌های ذهن ناخودآگاه خود جوابی برای پاسخ ندارد. در نهایت تمام این‌ها را ناشی از معاشرت با شمس تبریز می‌پندارد. قطعا این شعر یکی از بهترین اشعار مولانا است که شهرام ناظری آن را به زیبایی اجرا کرده است.

10- من توام، تو منی، ای دوست مرو از بر خویش

من توام تو منی ای دوست مرو از بر خویش

خویش را غیر مینگار و مران از در خویش

سر و پا گم مکن از فتنه بی‌پایانت

تا چو حیران بزنم پای جفا بر سر خویش

آن که چون سایه ز شخص تو جدا نیست منم

مکش ای دوست تو بر سایه خود خنجر خویش

ای درختی که به هر سوت هزاران سایه‌ست

سایه‌ها را بنواز و مبر از گوهر خویش

سایه‌ها را همه پنهان کن و فانی در نور

برگشا طلعت خورشیدرخ انور خویش

ملک دل از دودلی تو مخبط گشتست

بر سر تخت برآ پا مکش از منبر خویش

عقل تاجست چنین گفت به تثمیل علی

تاج را گوهر نو بخش تو از گوهر خویش

در خود به طلب هر آنچه خواهی که توئی

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

چون جواب احمق آمد خامشی      این درازی در سخن چون می‌کشی؟

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

بگذار آب ها ساکن شوند تا عکس ماه و ستاره ها را در وجود خود ببینی.

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

اندیشه کردن به این که چه بگویم، بهتر است از پشیمانی

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

ما در ره عشق تو اسيران بلاييم

كس نيست چنين عاشق بيچاره كه ماييم

ما را به تو سريست كه كس محرم آن نيست

گر سر برود سر تو با كس نگشاييم

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

در این خاک، دراین پاک، به جز عشق، به جز مهر، دگر هیچ نکاریم.

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

گر در طلب لقمه نانی نانی     گر در طلب گوهر کانی کانی

این نکته رمز اگر بدانی دانی     هر چیز که اندر پی آنی آنی

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

در پی هر گریه آخر خنده ای است.

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

ما در این انبار گندم می کنیم   گندم جمع آمده گم می کنیم

می نیندیشیم آخر ما به هوش   کین خلل در گندمست از مکر موش

موش تا انبار ما حفره زدست    وز فنش انبار ما ویران شدست

اول ای جان دفع شر موش کن   و انگهان درجمع گندم کوش کن

گرنه موشی دزد در انبار ماست    گندم اعمال چل ساله کجاست

ریزه ریزه صدق هر روزه چرا     جمع می ناید در این انبار ما

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

بر قضای عشق دل بنهاده‌اند    عاشقان در سیل تند افتاده‌اند

یک دمی بالا و یک دم پست عشق    گر به در انبانم دست عشق مولانا

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

سخن را چو بسیار آرایش کنند، هدف فراموش میشود.

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

کسی که ندای درونی خود را می شنود، نیازی نیست که به سخنان بیرون گوش فرا دهد.

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

گشاده دست باش، جاری باش، کمک کن (مثل رود)

باشفقت و مهربان باش (مثل خورشید)

اگرکسی اشتباه کردآن را به پوشان (مثل شب)

وقتی عصبانی شدی خاموش باش (مثل مرگ)

متواضع باش و کبر نداشته باش (مثل خاک)

بخشش و عفو داشته باش (مثل دریا )

اگر می خواهی دیگران خوب باشند خودت خوب باش (مثل آینه)

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

آنکه به دل اسیرمش

در دل و جان پذیرمش

گر چه گذشت عمر من

باز ز سر بگیرمش

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

خُنُک ان دم که نشینیم در ایوان من و تو

به دو نقش و به دو صورت به یکی جان من و تو

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

من از عالم تو را تنها گزیدم

روا داری که من غمگین نشینم؟

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

ای در دل من نشسته بگشاده دری

جز تو دگری نجویم و کو دگری؟

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

با هرکه ز دل داد زدم، دَفعی گفت

تو دفع مده که نیست از تو گذری

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

درمن بدمی من زنده شوم

یک جان چه بود، صد جان منی

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

اشتیاقی که به دیدار تو دارد دل من

دل من داند و من دانم و دل داند و من

خاک من گل شود و گل شکفد از گل من

تا ابد مهر تو بیرون نرود از دل من

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

ای آفتاب حسن برون آ دمی ز ابر

کان چهره مشعشع تابانم آرزوست

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

بشنیدم از هوای تو آواز طبل باز

باز آمدم که ساعد سلطانم آرزوست

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

گفتی ز ناز بیش مرنجان مرا برو

آن گفتنت که بیش مرنجانم آرزوست

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

پنهان زِ دیده‌ها و همه دیده‌ها از اوست

آن آشکار صنعت پِنهانم آرزوست!

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

خود کار من گذشت ز هر آرزو و آز

از کانِ و از مکان پی ارکانم آرزوست!

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

گوشم شنید قصه ایمان و مست شد

کو قسم چشم صورت ایمانم آرزوست!

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

ای یوسف خوش نام ما خوش می‌روی بر بام ما

ای درشکسته جام ما ای بردریده دام ما

ای نور ما ای سور ما ای دولت منصور ما

جوشی بنه در شور ما تا می شود انگور ما

ای دلبر و مقصود ما ای قبله و معبود ما

آتش زدی در عود ما نظاره کن در دود ما

ای یار ما عیار ما دام دل خمار ما

پا وامکش از کار ما بستان گرو دستار ما

در گل بمانده پای دل جان می‌دهم چه جای دل

وز آتش سودای دل ای وای دل ای وای ما

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

روزها فکر من این است و همه شب سخنم

که چرا غافل از احوال دل خویشتنم؟

از کجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟

به کجا می روم آخر ننمایی وطنم

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

دلتنگم و دیدار تو درمان من است

بی رنگ رخت زمانه زندان من است

بر هیچ دلی مبـاد و بر هیچ تنی

آنچ از غم هجران تو بر جان من است

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

نردبان اين جهان ما و منيست

عاقبت اين نردبان افتادنيست

لاجرم هر کس که بالاتر نشست

استخوانش سخت تر خواهد شکست

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

بی عشق نشاط و طرب افزون نشود

بی عشق وجود خوب و موزون نشود

صد قطره ز ابر اگر به دریا بارد

بی جنبش عشق در مکنون نشود

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

اندر دل بی وفا غــم و ماتم باد

آن را که وفا نیست ز عالم کم باد

دیدی که مـرا هیچ کسی یاد نکرد

جز غـم که هزار آفرین بر غم باد

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼

اندر دل بی وفا غــم و ماتم باد

آن را که وفا نیست ز عالم کم باد

دیدی که مـرا هیچ کسی یاد نکرد

جز غـم که هزار آفرین بر غم باد

155

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

ای عاشقــان ای عاشقـان پیمانه را گم کرده‌ام

درکنج ویران مــــانده‌ام، خمخــــانه را گم کرده‌ام

هم در پی بالائیــــان، هم من اسیــر خاکیان

هم در پی همخــــانه‌ام ،هم خــانه را گم کرده‌ام

آهـــــم چو برافلاک شد اشکــــم روان بر خاک شد

آخـــــر از اینجا نیستم، کاشـــــانه را گم کرده‌ام

درقالب این خاکیان عمری است سرگردان شدم

چون جان اسیر حبس شد، جانانه را گم کرده‌ام

از حبس دنیا خسته‌ام چون مرغکی پر بسته‌ام

جانم از این تن سیر شد ، سامانه را گم کرده‌ام

در خواب دیدم بیـــدلی صد عاقل اندر پی روان

می خواند با خود این غزل، دیوانه را گم کرده‌ام

گـــر طالب راهی بیــــا، ور در پـی آهی برو

این گفت و با خودمی سرود، پروانه راگم کرده‌ام

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

گفتی که مستت می‌کنم

پر زانچه هــستت می‌کنم

گـــفتم چـــگونه از کجا؟

گفتی که تا گـفتی خودآ

گفتی که درمــانت دهم

بر هـــــجر پـایـانت دهم

گفتم کجا،کی خواهد این؟

گفتی صـــبوری باید این

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

ای در دل من میل و تمنا همه تو

وندر سـر من مایه سودا همه تو

هر چنـــــد به روزگار در می‌نگرم

امروز هـمه تویی و فردا همه تو

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

بشنـو این نی چون شکــایت می‌کـــنـد

از جـدایی‌ها حکـــــایت مـــی‌کــــنـد

کــــز نیستـــان تـــا مـــــرا ببریــــده‌انـد

در نفیــــــرم مــــــرد و زن نالیـــــده‌انـد

سینه خواهم شرحـــه شرحـــه از فراق

تـــا بگـــویــم شـــرح درد اشتیـــــاق

هـــر کسی کو دور ماند از اصل خویش

بـــاز جویـــد روزگــــــار وصـــل خـــویش

مــن بــــه هــــر جمعیتی نالان شـــدم

جفــت بــدحالان و خوش‌حالان شـــدم

هــر کســی از ظن خــود شــد یـار من

از درون مـن نجســت اســـرار مــن

ســـر مــن از نالـــه‌ی مـــن دور نیست

لیـک چشم و گوش را آن نور نیست…

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

ای یوسف خوش نام مـا خوش می‌روی بر بام مــــا

ای درشکـــسته جــام مـا ای بــردریـــــده دام ما

ای نــور مـا ای سور مـا ای دولت منصــور مـا

جوشی بنه در شور ما تا می‌شود انگور ما

ای دلبر و مقصود ما ای قبله و معبود ما

آتش زدی در عود ما نظاره کن در دود ما

ای یــار مـــا عیــار مـــا دام دل خمـــار مـــا

پا وامکــش از کار ما بستان گــــرو دستار مــا

در گل بمانده پای دل جان می‌دهم چه جای دل

وز آتـــــش ســودای دل ای وای دل ای وای مـــــا

بهترین اشعار کتاب مثتوی معنوی

حیلت رها کن عاشقــا دیوانه شو دیوانه شو

و انـدر دل آتش درآ پــــروانـه شــو پروانــــــه شو

هــم خــویش را بیگـــانه کن هم خانه را ویرانه کن

و آنگه بیا با عاشقان هم خانـه شـو هم خانه شــو

رو سینــه را چـون سینه‌ها هفت آب شو از کینه‌ها

و آنگـــه شراب عشــق را پیمانـــه شــــو پیمانــه شـو

باید کـــه جملــه جــان شــوی تا لایق جانان شوی

گـــر ســوی مستــان میــروی مستانه شـــو مستانه شو…